Een paar rapportages van de, door Levende Talen Engels, ingezonden workshops.
Workshop A7: Interview over toekomstige CE’s – Andrea Lutz & André Coenders
In dit gesprek zijn Andrea Lutz, voorzitter Levende Talen Engels en André Coenders, Clustermanager BB- en KB-flex en talen vmbo, ingegaan op het proces van het ontwikkelen van nieuwe CE’s mvt, hoe de syllabus commissies is ingericht en hoe er tot een verdeling SE-CE is gekomen. Inhoudelijk is er ingegaan op het betrekken van de nieuwe domeinen B Taalbewustzijn en C Cultuurbewustzijn en de invoering en relatie met het ERK/ Companion Volume. Het publiek werd betrokken door via Mentimeter input op te halen over de voordelen en de uitdagingen van deze nieuwe manier van examineren. André vertelde hoe het werkveld met veldraadplegingen, docentenpanels en enquêtes betrokken zal worden om tot een gedragen definitief examen te komen. De beste manier om op de hoogte te blijven van meest recente ontwikkelingen is:
›Houd onze website in de gaten!
›Meld je aan, via je examensecretaris, voor een persoonlijke pagina op Examenblad (examenblad.nl). Je ontvangt dan alle mailings over jouw vak en niveau die via Examenblad naar de scholen gestuurd worden https://www.examenblad.nl/2024
›Bezoek de website van SLO https://www.actualisatie-examenprogrammas.nl/moderne-vreemde-talen
Voor de examenprogramma’s https://www.slo.nl/thema/meer/actualisatie-kerndoelen-examenprogramma/actualisatie-examenprogramma/examenprogramma-moderne-vreemde-talen/
Onder de bezoekers waren ook Wendoline Timmerman – Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, directie Onderwijsprestaties en Voortgezet Onderwijs, die de docenten aanmoedigde om taaloverstijgend samen te werken om zo van elkaar te leren en de werkdruk, wat als één van de uitdagingen werd genoemd, te verlagen. Daniela Fassoglio van SLO deed een oproep om deel te nemen aan de beproevingen van de examenprogramma’s mvt.
Andrea wees de deelnemers nog op de unieke kans om, als lid, kosteloos deel te nemen aan RELANG, de 2-daagse training waarin het implementeren van het ERK in het mvt onderwijs wordt uitgediept.
Meer weten? https://engels.levendetalen.nl/2024/11/10/relang/
Inschrijven? https://form.jotform.com/241693991742064
Workshop A15: Second life for the classics – Marleen Spierings en Paulina van Bergem
Samenwerkende Creativiteit in Nieuw Curriculum Levende Talen en Culturen inspireert leerlingen om hun eigen Young Adult te schrijven in het Engels. Iedere doelgroep heeft iets unieks en creatiefs te bieden aan ons inclusiefonderwijs en burgerschapsonderwijs. Tijdens de workshop Samenwerkende creativiteit in fictie en literatuur demonstreerden docenten hoe ze ‘oude’ literaire Engelstalige fragmenten leren omvbormen tot eigentijdse culturele, diepgaande teksten en welke rol taal, verbeelding en fantasie spelen in communicatie & samenwerking. Docenten zoals Niek Scheffer (kader beroepsgericht vmbo en vso – Oost Nederland) laten dagelijks zien hoe co-creatie werkt: door leerlingen actief hun stem te laten inbrengen en teksten door gesprekken eigen te maken en te transformeren. Niek en Marleen delen hun werkboek en materialen met zowel startende als ervaren collega’s. Ze hebben een ambachtelijke leerlijn van Creatief (fictie) tot Literair (literatuur) schrijven ontwikkeld, gebaseerd op het ERK (CEFR).
Heb jij een inspirerende tekst voor jouw leerlingen die hun culturele betrokkenheid en creativiteit aanspreekt? Deel jouw inzichten en zet jouw leerlingen in hun kracht!
https://www.linkedin.com/groups/13115435/
B3: Workshop: Lessen ontwerpen met een praktisch model voor het nieuwe talencurriculum – Indira Wakelkamp,
Tijdens deze interactieve workshop op het Levende Talen-congres kregen de deelnemers een korte toelichting op de voor de moderne vreemde talen voorgestelde domeinen communicatie, taalbewustzijn en cultuurbewustzijn, gevolgd door sprekende voorbeelden van studenten van de lerarenopleiding. De deelnemers gingen enthousiast aan de slag met het ontwerpen van lessen aan de hand van het voorgestelde model en bijbehorend stappenplan, waarbij zij gebruikmaakten van de nieuwe voorgestelde eindtermen. Dit resulteerde in creatieve en praktische ideeën, zoals een Frans lesproject waarbij leerlingen een script gaan schrijven voor een interculturele versie van “First Dates” in het Frans, en een Engelse les waarbij door leerlingen opgestelde stellingen over culturele onderwerpen in het Engels werden geanalyseerd op betrouwbaarheid en onderling werden bediscussieerd.
De workshop gaf veel ruimte voor samenwerking en liet zien hoe het samenbrengen van communicatie-, taal- en cultuuronderwijs in de lessen zorgt voor een leerproces waarin leerlingen hun taalvaardigheid verder ontwikkelen en zich meer bewust worden van bredere en culturele aspecten van taal.
Het artikel en model:
Vakvernieuwing moderne vreemde talen: Taalvaardig binnen een kennisrijk curriculum. (2024). Levende Talen Magazine, 111(4 SPECIAL), 18-22. https://lt-tijdschriften.nl/ojs/index.php/ltm/article/view/2413
Inspiratie/lesmaterialen taal- en cultuurbewustzijn:
https://taalwijs.nu/lesmateriaal/
Concepteindtermen en kerndoelen:
C6: Creatief met taal, meertaligheid en rijke teksten – Annemarie van den Brink en Trea Schulten
C 12: Begrijp je wat ik bedoel? De kerndoelen Engels in het po laten leven – Amy Klipp
Een terugblik op de workshop ‘Begrijp je wat ik bedoel?’ CLT 2024
Voor de verandering zaten we eens niet in de Beatrixtheater van Utrecht voor de Congres Levende Talen, maar in Buitensociëteit van Zwolle. De gangen waren vol, het eten was lekker, en de deelnemers pasten net in het auditorium voor de openingslezing van Gert Rijlaarsdam, die de nieuwe eindtermen voor Engels en Nederlands naast elkaar legde.
Ook ik mocht een workshop geven die verband hield met de thema ‘Begrijpen en begrepen worden’. Ik besloot de conceptkerndoelen voor Engels in het p.o. met die van Burgerschap te combineren in het kader van ‘puzzelen, niet stapelen.’ Bij het ontwerpen van de nieuwe kerndoelen is er namelijk niet alleen aandacht geweest voor het creëren van een doorgaande lijn tussen het p.o. en het v.o. (een primeur!) maar ook voor verbanden tussen de negen vakgebieden. Het leek me interessant om dat laatste element uit te pakken met collega-onderwijzers aan de hand van een concrete voorbeeld. Helaas was de tekst van de concept kerndoelen ten tijde van de conferentie nog onder embargo, dus moest ik het doen met de domeinen van deze leergebieden.
Eerst vertelde ik deelnemers over het verband tussen lezen en burgerschap. Deze informatie had ik ooit opgedaan tijdens een workshop van Stichting Lezen en aantal jaar geleden en sindsdien blijft het me inspireren. Boeken dienen namelijk als een soort ‘raam’, waarmee we kennis kunnen maken met ervaringen en zienswijzen die we zelf anders niet (kunnen) ervaren in de eigen omgeving. Ze dienen ook als een soort ‘spiegel’, waarmee leerlingen zichzelf kunnen leren kennen en hun eigen ervaringen onder woorden leren brengen. Fascinerend, toch?
Nadat we de domeinen van de conceptkerndoelen van Engels (p.o.) en Burgerschap naast elkaar hadden gelegd, maakten we kennis met de ‘Reference Framework of Competences for Democratic Culture.’ In deze referentiekader worden de waarden, houding, vaardigheden, kennis en begrip beschreven die nodig zijn om autonoom te kunnen deelnemen aan een democratische samenleving. Het was mooi om te zien hoe veel overeenkomsten er zijn tussen de conceptkerndoelen Burgerschap en de competenties beschreven in deze referentiekader.
Tot slot selecteerden we ieder een Engelse kinderboek om te lezen. Er was keus uit prentenboeken en jeugdliteratuur. Deelnemers onderzochten kort of de inhoud van het verhaal te koppelen viel met een competentie uit de referentiekader, en verder met één van de conceptkerndoelen van Burgerschap. Ze kwamen tot de conclusie dat er, per verhaal, vaak meerdere competenties aan de orde kwamen. Een aantal deelnemers gingen een stap verder en bedachten zelfs lesactiviteiten die je zo in de klas zou kunnen uitvoeren aan de hand van het verhaal.
Het was een kort, krachtig, inspirerende workshop voor allen!
-Amy Klipp
Bronnenlijst:
- Koeven, E. van. (2019). Kwestie van Lezen: Lezen en burgerschap. Stichting Lezen: Amsterdam. Verkrijgbaar via: lezen.nl/publicatie/kwestie-van-lezen-deel-16-lezen-en-burgerschap/
- Barrett, M., de Bivar Black, L., Byram, M. et al. (2018). Reference Framework of Competences for Democratic Culture. Council of Europe: Council of Europe. Verkrijgbaar via: https://www.coe.int/en/web/reference-framework-of-competences-for-democratic-culture/rfcdc-volumes
- (maart, 2024). Concept-kerndoelen Burgerschap. SLO: Amersfoort. Verkrijgbaar via: https://www.slo.nl/publish/pages/21531/slo_conceptkerndoelen_en_toelichtingsdocument_burgerschap_opleverversie_dd-23-2-2024_1_.pdf
Anne van Mechelen van Langlevelezen schreef het positieve voorwoord en zij kan het weten!
Creatief met taal is verschenen bij Uitgeverij Coutinho / Koninklijke Boom uitgevers
Op het congres van Vereniging van Leraren in Levende Talen gaven we de eerste workshop. Wat een taalpret en rijke taalopbrengst! http://bit.ly/3ULh3bq
Trea Scholten Annemarie van den Brink